تفاوت

اِنَّما فَرَّقَ بَیْنَهُمْ مَبادِئُ طینِهِمْ، وَ ذلِکَ اَنَّهُمْ کانُوا فِلْقَةً مِنْ سَبَخِ

اَرْض وَ عَذْبِها، وَ حَزْنِ تُرْبَة وَ سَهْلِها. فَهُمْ عَلى حَسَبِ قُرْبِ 

اَرْضِهِمْ یَتَقارَبُونَ، وَ عَلى قَدْرِ اخْتِلافِها یَتَفاوَتُونَ. فَتامُّ الرُّواءِ 

ناقِصُ الْعَقْلِ، وَ مادُّ الْقامَةِ قَصیرُ الْهِمَّةِ، وَ زاکى الْعَمَلِ قَبیحُ 

الْمَنْظَرِ، وَ قَریبُ الْقَعْرِ بَعیدُ السَّبْرِ، وَ مَعْرُوفُ الضَّریبَةِ مُنْکَرُ 

الْجَلیبَةِ، وَ تائِهُ الْقَلْبِ مُتَفَرِّقُ اللُّبِّ، وَ طَلیقُ اللِّسانِ حَدیدُ الْجَنانِ

مَبادى سرشتشان بین آنان تفاوت به وجود آورده، و این به خاطر آن است که قطعه اى بودند از

زمین شور و شیرین، و درشت و نرم. پس اینان بر اساس نزدیک بودنِ

زمینشان به هم نزدیکند، و به اندازه اختلاف خاکشان با هم متفاوتند. یکى را صورتى زیبا

ولى عقل کم، یکى را قامتى بلند و همّتى کوتاه، یکى را عملى پاک و

صورتى زشت، یکى را قامتى کوتاه و عقلى دوراندیش، یکى را طبیعتى نیکو ولى خصلتى

ناباب، یکى را دلى سرگشته و عقلى پریشان، و یکى را زبانى گویا و دلى تیز و دانا عنایت فرمود.
--------------------------------------------------

پ.ن1: نهج البلاغه،خطبه 225